Ενώ οι τιμές των λαχανικών στα Τίρανα παραμένουν υψηλότερες σε σχέση με πέρυσι, με τα ράφια να γεμίζουν από εισαγόμενα προϊόντα, οι αγρότες θερμοκηπίου σε Lushnjë-Fier και Berat βιώνουν μια τραγική πραγματικότητα: αναγκάζονται να πετούν τα προϊόντα τους στα αρδευτικά κανάλια.
Εξάρτηση από εισαγωγές τροφίμων: Η αθέατη πληγή της αλβανικής οικονομίας
Η φωτογραφία ενός καναλιού στην περιοχή Samatica στο Berat, με την υψηλότερη πυκνότητα θερμοκηπίων στη χώρα, είναι αποκαλυπτική. Το κανάλι έχει γεμίσει με αγγούρια θερμοκηπίου, τα οποία οι αγρότες αδυνατούν να πουλήσουν σε μια αξιοπρεπή τιμή.Ο Mariglen Ziu, καλλιεργητής θερμοκηπίου για χρόνια, περιγράφει την τραγική ειρωνεία: ενώ η παραγωγή βρίσκεται στο απόγειό της, οι τιμές έχουν αγγίξει χαμηλά πρωτοφανή.
Ένα κιλό αγγούρι στα Τίρανα πωλείται έως και 140 λεκ, ενώ οι αγρότες θερμοκηπίου λαμβάνουν μόλις 30 λεκ το κιλό, τιμή ασύγκριτα χαμηλότερη από το κόστος παραγωγής.
Η δραστηριότητα του θερμοκηπίου παραμένει ένα ριψοκίνδυνο παιχνίδι, εξαρτώμενο από τις καιρικές συνθήκες και τις ασταθείς συνθήκες της αγοράς. Πέρυσι, ευνοϊκές συνθήκες ώθησαν τις τιμές χονδρικής στα 100 λεκ το κιλό, εξασφαλίζοντας στους αγρότες ικανοποιητικά κέρδη.
Φέτος, η κατάσταση είναι δραματικά διαφορετική. Η αυξημένη παραγωγή σε όλη τη Μεσόγειο έριξε τις τιμές εξαγωγής, αφήνοντας τους Αλβανούς αγρότες εκτεθειμένους, χωρίς την προστασία που απολαμβάνουν οι ευρωπαίοι ομόλογοί τους μέσω των επιδοτήσεων.
Στις αγορές των Τιράνων, η τιμή του αγγουριού έχει αυξηθεί 4,6% σε σχέση με πέρυσι, ενώ οι τιμές χονδρικής στα θερμοκήπια έχουν υποχωρήσει έως και 70%.
Εκτός από την έλλειψη οικονομικής υποστήριξης, οι αγρότες θύματα και των κερδοσκόπων. Συλλέκτες αγοράζουν τα προϊόντα σε άγνωστες τιμές κατά τη διάρκεια της ημέρας, χρεώνοντας στους αγρότες εξευτελιστικά ποσά αργά το βράδυ, εκμεταλλευόμενοι την αδυναμία τους για αποθήκευση.
Παράλληλα, η εισροή εισαγόμενων τροφίμων εντείνεται, αποθαρρύνοντας ακόμα περισσότερο τους ντόπιους παραγωγούς. Το 2023, οι εισαγωγές τροφίμων κατέγραψαν άνοδο 10%, αγγίζοντας τα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 20 χρόνων.