Ο βιομηχανικός και εξαγωγικός τομέας δεν βρίσκεται σε καλή φάση στην Αλβανία. Αν και υπήρξε γρήγορη ανάκαμψη το 2021 μετά την πανδημία και ανθεκτικότητα το 2022, το 2023 αποδείχθηκε δύσκολο.
Αφενός, οι λειτουργικές και οι μισθολογικές δαπάνες αυξήθηκαν σημαντικά, γεγονός που οδήγησε κάποιες επιχειρήσεις να μετακυλήσουν τα κόστη στις τιμές των προϊόντων τους. Όμως, αυτό δεν ήταν εφικτό για πολλούς εξαγωγείς, οι οποίοι δυσκολεύτηκαν να διαχειριστούν τη μείωση της ζήτησης στις διεθνείς αγορές και τις διακυμάνσεις των τιμών. Επιπλέον, η πτώση του ευρώ επηρέασε αρνητικά τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, ενώ προσέφερε κάποια οφέλη στις βιομηχανίες που εισάγουν πρώτες ύλες.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το 2023 σημειώθηκε μείωση της βιομηχανικής παραγωγής κατά 0,68%, η πρώτη αρνητική απόδοση από την πανδημία. Ο μεγαλύτερος αντίκτυπος παρατηρήθηκε στη μεταποιητική βιομηχανία, η οποία συρρικνώθηκε κατά 6,12%, ποσοστό χειρότερο από εκείνο της πανδημικής περιόδου. Ένας ακόμη λόγος για τη μείωση της παραγωγής είναι η έλλειψη εργατικού δυναμικού, ενώ η ανάπτυξη της βιομηχανίας είναι πολύ πιο αργή σε σχέση με άλλους τομείς, όπως οι κατασκευές και η ενέργεια.
Παρά τις προκλήσεις, μερικές εταιρείες κατάφεραν να σημειώσουν θετικές αποδόσεις. Για παράδειγμα, ο τομέας τροφίμων παρουσίασε αύξηση κερδών λόγω βελτίωσης της ποιότητας των προϊόντων και καλύτερης διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας. Ωστόσο, σε άλλες περιπτώσεις, όπως στην επεξεργασία χρωμίου και πετρελαίου, οι εταιρείες αντιμετώπισαν σοβαρά προβλήματα λόγω της μείωσης της ζήτησης και των διακυμάνσεων στις διεθνείς τιμές.
Για πρώτη φορά, καμία εταιρεία από τον κλάδο επεξεργασίας αλευριού δεν εμφανίζεται στη λίστα των 200 μεγαλύτερων επιχειρήσεων.
Μετά την αύξηση των εσόδων το 2022, που οφειλόταν κυρίως στις αυξημένες τιμές λόγω της παγκόσμιας κρίσης που προκλήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία, τα έσοδα των εταιρειών στον κλάδο αυτό μειώθηκαν σημαντικά το 2023.
Η μεγαλύτερη εταιρεία του κλάδου είδε μείωση εσόδων κατά 19%, ενώ άλλες σημαντικές επιχειρήσεις σημείωσαν πτώση έως και 32%.
Στον τομέα της επεξεργασίας γάλακτος, παρατηρείται μείωση κατά 8% στην ποσότητα γάλακτος που συλλέγεται, κυρίως λόγω της μείωσης του αριθμού των ζώων. Οι εταιρείες καλύπτουν τις ανάγκες τους με εισαγωγές γάλακτος από το εξωτερικό, καθώς το κόστος παραγωγής στο εσωτερικό παραμένει υψηλό.
Παρά τις δυσκολίες, ορισμένες γαλακτοβιομηχανίες συνεχίζουν να επενδύουν σε νέες τεχνολογίες και αυτοματισμούς, ενώ στοχεύουν και σε εξαγωγές για νέες αγορές. Επίσης, υποστηρίζουν τους ντόπιους παραγωγούς με εξοπλισμό και προκαταβολές για τη βελτίωση της παραγωγής τους.