Ένα αρχαίο κρανίο που ανακαλύφθηκε πρόσφατα από ανθρωπολόγους στο Παλαιόκαστρο της Θάσου δείχνει σημάδια πολύπλοκης χειρουργικής επέμβασης. Το κρανίο, που χρονολογείται από την πρώιμη Βυζαντινή περίοδο (4ος έως 7ος αιώνας μ.Χ.), παρουσιάζει ίχνη μιας εξαιρετικά δύσκολης επέμβασης.
Η ανακάλυψη έγινε από ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου Adelphi, υπό την καθοδήγηση του Αγγελαράκη. Βρέθηκαν συνολικά δέκα σκελετοί, τέσσερις γυναικών και έξι ανδρών, που πιθανότατα ανήκαν σε άτομα υψηλής κοινωνικής θέσης, με βάση την τοποθεσία και την αρχιτεκτονική του τάφου.
«Με βάση τα σκελετικά χαρακτηριστικά τους, οι άνδρες και οι γυναίκες ζούσαν σωματικά απαιτητικές ζωές... Οι σοβαροί τραυματισμοί που υπέστησαν αντιμετωπίστηκαν χειρουργικά ή ορθοπεδικά από έναν πολύ έμπειρο γιατρό ή χειρουργό, με εξειδίκευση στην αντιμετώπιση τραυμάτων. Πιθανότατα ήταν στρατιωτικός γιατρός», ανέφερε ο Αγγελαράκης στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Στο κρανίο ενός άνδρα, παρά την κακή πρόγνωση, καταβλήθηκε μεγάλη προσπάθεια για τη χειρουργική επέμβαση. Αυτό υποδηλώνει ότι πιθανότατα ήταν πολύ σημαντικός για την κοινότητα του Παλαιοκάστρου. Εικάζεται ότι ο άνδρας είχε μολυνθεί, κάτι που επέβαλε την επέμβαση. Ένας άλλος άνδρας, ίσως τοξότης, φαίνεται ότι πέθανε κατά τη διάρκεια ή λίγο μετά την προσπάθεια του γιατρού να τον σώσει.
«Η συγκεκριμένη χειρουργική επέμβαση είναι η πιο περίπλοκη που έχω δει στα 40 χρόνια που μελετώ ανθρωπολογικό υλικό», δήλωσε ο Αγγελαράκης. «Είναι απίστευτο ότι πραγματοποιήθηκε σε μια εποχή πριν την ανακάλυψη των αντιβιοτικών».
Το 2019, Έλληνες αρχαιολόγοι ανακάλυψαν σκελετικά λείψανα μιας νεαρής γυναίκας που είχε υποβληθεί σε εγκεφαλική χειρουργική περίπου 1.800 χρόνια πριν. Τα οστά, που χρονολογούνται από τον 3ο αιώνα, βρέθηκαν σε αρχαίο νεκροταφείο κοντά στη Βέροια. Ο επικεφαλής της ανασκαφής, Ιωάννης Γραικός, δήλωσε ότι «η εύρεση αυτή αφορά μια περίπλοκη χειρουργική επέμβαση που μόνο ένας εξειδικευμένος γιατρός θα μπορούσε να επιχειρήσει». Δυστυχώς, η γυναίκα πιθανόν να μην επιβίωσε, καθώς δεν υπάρχουν ίχνη ίασης γύρω από το τραύμα.