Παρά τις δεσμεύσεις της αλβανικής κυβέρνησης για ανοιχτή διακυβέρνηση, η υλοποίησή τους υστερεί, αφήνοντας τους πολίτες χωρίς απτά οφέλη.
Η έκθεση παρακολούθησης της πρωτοβουλίας «Σύμπραξη για την Ανοιχτή Διακυβέρνηση» αποκαλύπτει ότι οι δεσμεύσεις που ανέλαβε η κυβέρνηση για τα έτη 2020-2022 ήταν τυπικές και δεν αντανακλούσαν τα πραγματικά προβλήματα της χώρας.
Ενώ η Αλβανία συμμετέχει στην πρωτοβουλία από το 2011, απέτυχε να εκπληρώσει τα ελάχιστα πρότυπα συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών.
Παρά τις προσπάθειες, η εμπλοκή της κοινωνίας των πολιτών παραμένει χαμηλή και η παρακολούθηση της υλοποίησης των δεσμεύσεων ελλιπής.
Η δημιουργία ενός ανεξάρτητου μηχανισμού παρακολούθησης το 2022 αποτελεί θετικό βήμα, αλλά η αποτελεσματικότητά του μένει να αποδειχθεί.
Η έκθεση ασκεί κριτική στην κυβέρνηση για:
- Ελλιπή διαβούλευση με την κοινωνία των πολιτών
- Έλλειψη μετρήσιμων δεικτών για την αξιολόγηση της υλοποίησης
- Εστίαση σε τυπικές δεσμεύσεις χωρίς ουσιαστικό αντίκτυπο
Η υλοποίηση σχεδίων ακεραιότητας, αν και θεωρητικά σημαντική, παρουσιάζει αδυναμίες:
- Μόνο 11 από 61 δήμοι έχουν υιοθετήσει σχέδια ακεραιότητας
- Η παρακολούθηση της επίδρασής τους είναι ασαφής
- Υπάρχουν ερωτήματα για την αποτελεσματικότητά τους στην πρόληψη της διαφθοράς
Ενώ η συμμετοχή στην «Σύμπραξη για την Ανοιχτή Διακυβέρνηση» αποτελεί ευκαιρία για μάθηση, η Αλβανία δεν αξιοποιεί πλήρως τους διαθέσιμους πόρους.
- Αντιγράφονται δεσμεύσεις από το διαδίκτυο χωρίς προσαρμογή στις ανάγκες της χώρας
- Υπάρχει έλλειψη αξιολόγησης υφιστάμενων πολιτικών
- Η υιοθέτηση νέων μέτρων γίνεται χωρίς ουσιαστική διαβούλευση
Η μη αποτελεσματική υλοποίηση της ανοιχτής διακυβέρνησης στην Αλβανία στερεί από τους πολίτες:
- Πρόσβαση σε πληροφορίες
- Συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων
- Ευκαιρίες για λογοδοσία
Για να υλοποιηθούν οι δεσμεύσεις για ανοιχτή διακυβέρνηση, απαιτούνται:
- Ενεργή συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών
- Διαφανείς και μετρήσιμοι δείκτες υλοποίησης
- Πολιτική βούληση για υιοθέτηση ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων
Μόνο με αυτές τις προϋποθέσεις η Αλβανία μπορεί να μεταβεί από μια κλειστή σε μια ανοιχτή και διαφανή διακυβέρνηση προς όφελος των πολιτών.