Η Ομόνοια, μια πλατεία με βαρυσήμαντη ιστορία στην καρδιά της Αθήνας, έχει διανύσει μια συναρπαστική πορεία γεμάτη αλλαγές και μεταμορφώσεις.

Ξεκινώντας τον 19ο αιώνα, η Ομόνοια έφερε αρχικά σχήμα έλλειψης. Πολλά από τα παραδοσιακά κτίρια που την περιέβαλλαν σιγά σιγά χάθηκαν στο πέρασμα του χρόνου, με εξαίρεση το επιβλητικό Μπάγκειο μέγαρο και το ξενοδοχείο "Μέγας Αλέξανδρος", χτισμένα και τα δύο τη δεκαετία του 1880.

Το 1846, η πλατεία άρχισε να διαμορφώνεται, λαμβάνοντας αρχικά το όνομα "Πλατεία Ανακτόρων", ίσως λόγω του αρχικού πολεοδομικού σχεδίου του 1834 (ή 1833;) από τους Σταμάτη Κλεάνθη και Έντουαρντ Σάουμπερτ, οι οποίοι προόριζαν τον χώρο για την ανέγερση των βασιλικών ανακτόρων. Στη συνέχεια, προς τιμήν του Βασιλιά Όθωνα, μετονομάστηκε σε "Πλατεία Όθωνος". Τελικά, το 1862, έλαβε το όνομα "Ομόνοια", υιοθετώντας την ονομασία που υιοθέτησαν οι αρχηγοί των αντιπάλων πολιτικών παρατάξεων της εποχής, οι οποίοι όρκισαν "ομοψυχία" στον ίδιο χώρο, μετά από αιματηρές ταραχές που έπληξαν τη χώρα.

Στα τέλη του 19ου αιώνα, η Ομόνοια γνώρισε μια άνθηση. Δέντρα φυτεύτηκαν, μια πολυγωνική εξέδρα μουσικής κατασκευάστηκε στο κέντρο, η πλατεία φωταγωγήθηκε και μετατράπηκε σε κοσμοπολίτικο σημείο συνάντησης. Περιτριγυρισμένη από αξιόλογα ξενοδοχεία και με αφετηρία τον σιδηρόδρομο στην οδό Αθηνάς, η Ομόνοια προσέφερε στους Αθηναίους και στους επισκέπτες ένα σημείο ανάπαυσης και κοινωνικής δραστηριότητας.

Μεταξύ 1925 και 1930, η πλατεία υπέστη ριζικές αλλαγές. Η κατασκευή του υπόγειου σταθμού του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου Πειραιώς - Αθηνών οδήγησε στην ανάπλασή της. Η Ομόνοια απέκτησε κυκλικό σχήμα, μαρμάρινα κιγκλιδώματα τοποθετήθηκαν στις εισόδους του σταθμού, η όψη της άρχισε να μοιάζει με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και η ευρύτερη περιοχή απέκτησε έντονο εμπορικό χαρακτήρα.

Το 1931, ο Δήμαρχος Αθηνών Σπύρος Μερκούρης, αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα του εξαερισμού, προχώρησε σε μια ριζική ανάπλαση της πλατείας. Στόχος ήταν η κάλυψη των αεραγωγών με ψηλούς κίονες, στους οποίους θα τοποθετούνταν αγάλματα των εννέα Μουσών. Η λύση, όμως, δημιούργησε αισθητικά προβλήματα, καθώς για λόγους συμμετρίας τοποθετήθηκαν μόνο οκτώ αγάλματα. Η δυσαρέσκεια των Αθηναίων οδήγησε στην αποξήλωσή τους.

Η δεκαετία του '50 φέρνει νέες αλλαγές. Το 1954, ο υπόγειος χώρος του σταθμού εκσυγχρονίζεται, αποκτώντας μια υπόγεια πλατεία με τράπεζες, ταχυδρομείο και καταστήματα, ενώ εγκαθιστώνται και οι πρώτες κυλιόμενες σκάλες. Το 1958, ένας διαγωνισμός φέρνει στην επιφάνεια την πρόταση των Ζογγολόπουλου και Μπίτσιου για την ανάπλαση της πλατείας. Η πρόταση περιλάμβανε μια κυκλική υδάτινη σύνθεση με το αφαιρετικό γλυπτό "Ποσειδώνας" του Ζογγολόπουλου στο κέντρο.

Δείτε 8 νοσταλγικές λήψεις από την Ομόνοια: