Η τουρκική εταιρεία «Kurum International» ανέστειλε τη δραστηριότητά της στα εργοστάσια χαλυβουργίας και επεξεργασίας σιδήρου στο Ελμπασάν, επικαλούμενη εργασίες επισκευής. Η διακοπή αυτή, που ξεκίνησε την 1η Αυγούστου 2024, έχει αφήσει 500 εργαζόμενους σε αβεβαιότητα, καθώς έλαβαν ειδοποίηση για μονομερή λύση της σύμβασης χωρίς να αναφέρεται επίσημος λόγος για την αναστολή. Η κατάσταση θα επιδεινωθεί περαιτέρω από τις 20 Αυγούστου, όταν και το εργοστάσιο επεξεργασίας πρόκειται να σταματήσει τη λειτουργία του, αφήνοντας περίπου 500 οικογένειες χωρίς εισόδημα.

Παρόλο που οι εκπρόσωποι της εταιρείας δεν έχουν δώσει σαφείς εξηγήσεις για το κλείσιμο, το επίσημο επιχείρημα που κυκλοφορεί είναι ότι η αναστολή οφείλεται στην ανάγκη αναμόρφωσης των εγκαταστάσεων. Ωστόσο, υπάρχουν υποψίες ότι το κλείσιμο μπορεί να συνδέεται με περιβαλλοντικά ζητήματα και θέματα διαχείρισης τοξικών αποβλήτων, τα οποία έχουν αποτελέσει πηγή ανησυχίας εδώ και καιρό.

Η «Kurum International» λειτουργεί στην Αλβανία από το 1998 και είναι σημαντικός προμηθευτής ράβδων σιδήρου για την κατασκευαστική βιομηχανία, ενώ αποτελεί και έναν από τους μεγαλύτερους εργοδότες στην περιοχή του Ελμπασάν. Από το 2010, η εταιρεία εγκατέστησε σύστημα φίλτρων για τη μείωση της ρύπανσης από τα αέρια της καμινάδας, αλλά εξακολουθεί να παράγει μεγάλες ποσότητες επικίνδυνων αποβλήτων τέφρας.

Τα απόβλητα αυτά, που ταξινομούνται ως επικίνδυνα βάσει της αλβανικής νομοθεσίας, συσσωρεύονται στον χώρο της εταιρείας, με την Kurum να έχει δηλώσει στο παρελθόν ότι προτίθεται να τα χρησιμοποιήσει για την παραγωγή χρωμάτων λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε οξείδιο του ψευδαργύρου. Παρά την υπόσχεση αυτή, η ακριβής διαχείριση των αποβλήτων παραμένει αδιευκρίνιστη, ενώ το 2021 η εταιρεία ανέφερε ότι είχε συσσωρεύσει 2.500 τόνους επικίνδυνης σκόνης.

Μέρος αυτών των αποβλήτων άρχισε να ανακυκλώνεται το 2022 από την εταιρεία «Alliance Resources», μια αλβανο-κινεζική συνεργασία με έδρα το Ελμπασάν. Ωστόσο, η εταιρεία αυτή έχει περιορισμένη δυναμικότητα επεξεργασίας, καθώς μπορεί να διαχειριστεί μόνο 2.500 τόνους αποβλήτων ετησίως, ενώ η παραγωγή της Kurum υπερβαίνει κατά πολύ αυτήν την ποσότητα.

Πρόσφατα, η Kurum πούλησε περίπου 2.800 τόνους αποβλήτων σε μια αλβανική εταιρεία, τη «Sokolaj sh.p.k.», η οποία μετέπειτα τα εξήγαγε στην Κροατία και, από εκεί, τα απέστειλε στην Ταϊλάνδη μέσω του λιμανιού του Δυρραχίου. Ωστόσο, τα απόβλητα αυτά φέρεται να απορρίφθηκαν από το λιμάνι της Σιγκαπούρης λόγω υποψιών ότι περιείχαν τοξικές ουσίες. Τα κοντέινερ επιστράφηκαν στην Αλβανία, προκαλώντας ανησυχία για το περιεχόμενο και τη διαχείρισή τους. Η εταιρεία Sokolaj επιμένει ότι τα υλικά αυτά είναι ακίνδυνα και περιέχουν μόνο οξείδιο του σιδήρου, αλλά τα δημόσια αρχεία δείχνουν ότι η εταιρεία εμπλέκεται και σε εμπόριο επικίνδυνων αποβλήτων.

Η ακριβής τοποθεσία και κατάσταση των αποβλήτων που απεικονίζονται σε φωτογραφίες από την περιοχή αποθήκευσης δεν έχουν επιβεβαιωθεί, αλλά οι εικόνες δείχνουν σακούλες γεμάτες με σκόνη, μερικές από τις οποίες έχουν υποστεί ζημιά από τις καιρικές συνθήκες, εντείνοντας τις ανησυχίες για τις περιβαλλοντικές συνέπειες αυτής της δραστηριότητας.