Οι ανασκαφές σε ταφικά σημεία της Εποχής του Χαλκού έχουν αποκαλύψει στοιχεία για γυναίκες τοξότες με σημάδια μάχης, υποδηλώνοντας ότι οι Αμαζόνες, οι διάσημες γυναίκες πολεμίστριες της ελληνικής μυθολογίας, μπορεί να υπήρχαν στην πραγματικότητα.

Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, οι Αμαζόνες ζούσαν βορειοανατολικά της αρχαίας Ελλάδας κατά την ύστερη Εποχή του Χαλκού, περίπου μεταξύ 1900 και 1200 π.Χ. Οι πρώτες αναφορές για τις Αμαζόνες προέρχονται από την κλασική ελληνική γραμματεία και συγκεκριμένα από τον Όμηρο. Οι μύθοι περιλαμβάνουν ιστορίες όπως αυτή του Ηρακλή, που έπρεπε να κατακτήσει τη μαγική ζώνη της βασίλισσας των Αμαζόνων Ιππολύτης, και του Αχιλλέα, που σκότωσε την βασίλισσα Πενθεσίλεια και την ερωτεύτηκε παράφορα.

Παρά το ότι καλύπτονται από μύθο και μυστήριο, αρχαιολογικά ευρήματα υποστηρίζουν την ύπαρξη αυτών των γυναικών πολεμιστών. Πρόσφατες ανασκαφές σε τάφους νεκρόπολης της Εποχής του Χαλκού στο Nakhchivan του Αζερμπαϊτζάν αποκάλυψαν γυναίκες θαμμένες με όπλα, όπως αιχμηρές αιχμές βελών, χάλκινο στιλέτο και μαχαίρι, καθώς και κοσμήματα. Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι γυναίκες-πολεμίστριες ζούσαν πριν από 4.000 χρόνια, γνωστές για την ικανότητά τους στη μάχη και τη χρήση τόξου και βέλους. «Δείχνει ότι υπάρχει αλήθεια πίσω από τους μύθους της αρχαίας Ελλάδας», αναφέρει η ιστορικός Bettany Hughes.

Σημαντικά στοιχεία για την ύπαρξη των Αμαζόνων προέρχονται και από άλλες ανακαλύψεις. Το 2019, αποκαλύφθηκαν τα λείψανα τεσσάρων γυναικών πολεμιστών στη Ρωσία, θαμμένες με αιχμές βελών και λόγχες. Το 2017, Αρμένιοι αρχαιολόγοι βρήκαν λείψανα γυναίκας που πέθανε από τραύματα μάχης, με μια αιχμή βέλους στο πόδι της. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ανακαλύφθηκαν λείψανα γυναίκας θαμμένης με στιλέτο κοντά στα σύνορα με το Καζακστάν.

Ο Hughes αναφέρει ότι οι σκελετοί δείχνουν ενδείξεις εκτενούς χρήσης τόξων και βελών, καθώς και αλλαγές στις αρθρώσεις των δακτύλων από τη συνεχή χρήση. Επίσης, πολλές ενδείξεις στα οστά υποδεικνύουν παρατεταμένο χρόνο στη σέλα, με τις γυναικείες λεκάνες να δείχνουν διαμορφώσεις από την ιππασία. Τα κοσμήματα, όπως τα κολιέ από καρνελιάν, υποδηλώνουν υψηλή κοινωνική θέση, καθώς η καρνελιά θεωρείται ημιπολύτιμη πέτρα συνδεδεμένη με αρχιέρειες ή θεές.

Οι ανακαλύψεις αυτές θα παρουσιαστούν σε μια νέα σειρά του Channel 4 τον Απρίλιο, με τίτλο "Bettany Hughes' Treasures of the World". Ένα από τα επεισόδια, "Silk Roads and the Caucasus", εστιάζει σε περιοχές που αποτέλεσαν κέντρο πολιτισμών και εμπορικών δρόμων που συνδέουν την Ασία με την Ευρώπη.

Στο ντοκιμαντέρ, ο Hughes μιλά για τα ευρήματα των Αμαζόνων, επισημαίνοντας ότι οι ιστορίες της αρχαίας Ελλάδας βασίζονται σε αληθινά γεγονότα και πολιτισμούς. Το ταξίδι του περιλαμβάνει την επίσκεψη στο ορεινό χωριό Khinalig στον Ευρύτερο Καύκασο, το υψηλότερο κατοικημένο μέρος της Ευρώπης, όπου οι κάτοικοι διατηρούν μνήμες για γυναίκες πολεμίστριες. Σύμφωνα με τους κατοίκους, οι γυναίκες πολεμούσαν καλύπτοντας τα πρόσωπά τους για να μην αναγνωρίζονται, επιβεβαιώνοντας τις αρχαίες πηγές.